De druk om te presteren, de zorgen om financiën, de positiviteit op de socials. Er wordt steeds meer van ons gevraagd en we eisen ook steeds meer van onszelf. Het is dan ook geen wonder dat er steeds meer mensen last hebben van een burn-out. Naast de welbekende en uitgebreid besproken ‘normale’ burn-out, is er een minder bekend fenomeen dat voor sommigen als een sluipende voorbode fungeert – de mini burn-out.
Lusteloos gevoel
Als je pech hebt herken je de situatie. Je voelt je niet goed, maar ook weer niet echt ziek. Je voelt dat er iets aan de hand is en kent de tekenen van een burn-out, maar om het nou daadwerkelijk een burn-out te noemen vind je weer wat ver gaan. Toch loop je tegen een muur van weerstand van jezelf aan.
We hebben natuurlijk allemaal wel eens een minder prettige dag, voelen ons wel eens moe of we hebben even het gevoel dat iedereen tegen je is. Maar als dit langere tijd aan houdt en de klachten niet minder worden, kan er meer aan de hand zijn. Dit subtiele signaal wordt vaak over het hoofd gezien, maar het kan een cruciaal moment zijn om te erkennen dat er iets niet in orde is, voordat het escaleert naar een volledige burn-out.
Tekenen
De tekenen van een burn-out kent iedereen wel in meer of mindere mate. Toch is het goed om er af en toe eens bij stil te staan en even na te gaan wat je écht voelt. Het kan een belangrijk signaal zijn van je lichaam!
Minder energie
Een plotselinge afname van energie, zelfs na een goede nachtrust, kan een teken zijn van een mini burn-out. Het gevoel van vermoeidheid blijft sluimeren, zelfs bij activiteiten die normaal gesproken geen problemen veroorzaken. Je kunt je er wel toe zetten (in tegenstelling tot wat vaak het geval is bij een daadwerkelijke burn-out), maar alles lijkt extra moeite te kosten.
Emotioneel gevoeliger
Kleinere stress momenten lijken overweldigend te worden, waardoor emotionele reacties zoals prikkelbaarheid, frustratie of zelfs huilbuien vaker voorkomen. Ook hier geldt weer dat het voor je gevoel nog enigszins onder controle te houden is, maar het kost beduidend meer moeite dan normaal.
Moeite met concentreren
Moeite met focus en concentratie, zelfs bij eenvoudige taken, kan duiden op een mini burn-out. Het brein lijkt overbelast en reageert trager dan normaal.
Verstoring van slaap
Een verstoorde slaap, ondanks vermoeidheid, kan een teken zijn. Dit omvat moeite hebben met in slaap vallen, vaak wakker worden gedurende de nacht, of het ervaren van onrustige dromen. Ook kan het zijn dat je voor jouw doen een ruim aantal uren geslapen hebt maar bij het ontwaken toch nog het gevoel hebt heel moe te zijn.
Nog meer tekenen
Naast bovengenoemde tekenen van een mini burn-out, die duidelijk raakvlakken hebben met die van een normale burn-out, zijn er nog een paar minder bekende tekenen die kunnen wijzen op een mini burn-out. Deze komen vaak in combinatie voor met één of meerdere van bovengenoemde tekenen.
- Last van je spijsvertering
- Vreetbuien of juist verlies van eetlust
- Verandering in libido
- Sneller ziek
- Verminderd geheugen
- Langer en/of meer piekeren
Verschil met burn-out
Een mini burn-out wordt gekenmerkt door de bovengenoemde tekenen die zich laten zien op een minder intense en minder langdurige manier dan bij een volledige burn-out. Terwijl een burn-out maanden kan duren om te ontwikkelen, komt een mini burn-out vaak sneller op en kan je binnen enkele dagen tot weken je opgebrand voelen.
Een ander belangrijk onderscheid is de duur van de symptomen. Een mini burn-out duurt over het algemeen korter en kan als een tijdelijke uitdaging worden beschouwd. Het functioneren van de persoon wordt echter wel beduidend minder en de tekenen moeten dus serieus worden genomen als een potentieel waarschuwingssignaal.
Hulp
Als je vermoedt dat je te maken hebt met een mini burn-out, aarzel dan niet om professionele hulp te zoeken. Een gekwalificeerde zorgverlener kan je situatie evalueren, advies geven en helpen bij het ontwikkelen van strategieën om met de situatie om te gaan.
Zelf doen
Je kunt zelf ook heel wat doen om jezelf te helpen uit de mini burn-out te komen. Verwacht geen wonderen binnen een paar dagen, maar voor jezelf zorgen is wel zo belangrijk!
Erkenning
Het is cruciaal om de signalen van een mini burn-out serieus te nemen en ze niet te bagatelliseren. Erken dat er een probleem is en accepteer dat het oké is om dit te voelen. Alleen dan kun je het gevoel veranderen.
Rust
Een open deur maar ontzettend belangrijk. Geef jezelf toestemming om rust te nemen. Dit kan betekenen dat je een paar dagen vrij neemt, minder taken op je neemt of bewust tijd maakt voor ontspanning.
Praten
Praat met vrienden, familie of collega’s over wat je doormaakt. Mocht je dit vervelend vinden kan het ook anoniem op een forum (zoals het medisch forum van dokter.nl). Het delen van je gevoelens kan opluchting bieden en anderen kunnen waardevolle steun en perspectieven bieden.
Balans zoeken
Reflecteer op je werk- en levensbalans. Zijn er aanpassingen nodig? Wellicht is het tijd om prioriteiten te heroverwegen en meer ruimte te creëren voor activiteiten die je energie geven.
Gezonde leefstijl
Hoe verleidelijk het ‘makkelijke’ eten ook is, met name als je weinig energie hebt, toch is het sterk aan te raden extra op gezonde leefstijl te focussen. Zorg voor een gezonde leefstijl door regelmatig te bewegen, gezond te eten en voldoende te slapen.
Rustig opbouwen
Zodra je wat herstelt, bouw je activiteiten geleidelijk weer op. Forceer jezelf niet te snel om terug te keren naar een volledige werkbelasting. Stapsgewijze vooruitgang is belangrijk.
Niet laten lopen
Het is belangrijk om geduldig te zijn met jezelf. Bij twijfel of aanhoudende symptomen is het altijd verstandig professionele hulp te zoeken.
Belangrijk om te benadrukken is dat dit artikel alleen bedoeld is als informatie. Het biedt geen vervanging voor professioneel medisch advies en er kunnen geen rechten aan worden ontleend. Bij ernstige symptomen of aanhoudende twijfel is het altijd verstandig om een arts te raadplegen.
